ಇತಿಹಾಸ

ಕರ್ನಾಟಕದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಮತ್ತು ವಿವಿಧವಾದ ಒಂದು ವೇಳೆಗೆ ಹಿಂಡುಹೊಕ್ಕಿದೆ. ಹಳೆಯ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜವಂಶಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಸಮಕಾಲೀನ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಸ್ಪರ್ಶ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಸರ ಹಾಗೂ ಬೌದ್ಧಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಕುರಿತಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸ ಒಂದು ರೋಚಕ ಕಥೆಯನ್ನು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಬಂಧದಲ್ಲಿ, 500 ಪದಗಳ ಮಿತಿಯಿಂದಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಐತಿಹಾಸದ ಪ್ರಮುಖ ಘಟನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಳನ್ನು ನಿರೂಪಿಸಲಾಗುವುದು.
ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಳೆಯ ಇತಿಹಾಸವು ಸುಮಾರು 2500 ಬೀಸಿಗೆ ಹಿಂದೂಸ್ಥಾನೀ ನಾಗರಿಕತೆಯವರೆಗೂ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ನಂತರ, ಮೌರ್ಯ, ಸಾತವಾಹನ, ಕದಂಬ ಮತ್ತು ಚಾಲುಕ್ಯರ ಜನಾಂಗಗಳಿಂದ ಈ ಪ್ರದೇಶ ಆಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಚಾಲುಕ್ಯರು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪ್ರಮುಖರಾಗಿ, 6ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ 12ನೇ ಶತಮಾನದ ವರೆಗೆ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಆಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಬದಾಮಿ, ಪಟ್ಟದಕಲ್ ಮತ್ತು ಐಹೊಳೆಯ ಮಂದಿರಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಪರಿಶೀಲನೆಯಲ್ಲಿ ಚಾಲುಕ್ಯರು ಪ್ರಖ್ಯಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಕಲಾತ್ಮಕ ಹಾಗೂ ಸ್ಥಾಪತ್ಯ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ತುಂಬಾ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು. ಹದಿನಾಲ್ಕನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಉದಯವಾಯಿತು, ಇದು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಆಯುಧವಾಗಿತ್ತು. ಈ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಹರಿಹರ ಒಂದನೇ ಮತ್ತು ಅವನ ತಮ್ಮ ಬುಕ್ಕರಾಯ ಒಂದನೇ ರಾಜರು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು, ಇವರು ಎರಡೂ ವಿಷ್ಣು ಭಕ್ತರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಹಾಗೂ ಅಧಿಕಾರ ವಿಸ್ತರಿಸಿ, ಈಗಿನ ಕರ್ನಾಟಕ, ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ತಮಿಳುನಾಡು ಮತ್ತು ಕೇರಳದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತು. ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಉನ್ನತ ಕಲೆಗಳು, ಅರಮನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಮಾರಕಗಳು ಹಂಪಿಯಲ್ಲಿ ನೋಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.
16ನೇ ಶತಮಾನದ ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಅಧೋಗತಿಯ ನಂತರ, ಪ್ರದೇಶವು ಬಿಜಾಪುರದ ಆದಿಲ್ ಶಾಹಿಗಳು, ಗೋಲ್ಕೊಂಡದ ಕುತುಬ್ ಶಾಹಿಗಳು ಮತ್ತು ಮೈಸೂರಿನ ವೊಡೆಯರರ ಹಾಗೂ ಇನ್ನಿತರ ಕಡಿಮೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಬಂದಿತು. ಆದಿಲ್ ಶಾಹಿಗಳು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಗಳಾಗಿದ್ದರು, ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ವಿಶಾಲವಾದ ಭಾಗವನ್ನು ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಾಡಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಬಿಜಾಪುರದ ಗೋಲ್ ಗುಂಬಜದಂತಹ ಅನೇಕ ಮಹತ್ವದಿಂದ ಕೂಡಿದ ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದರು, ಇದು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕುಂಬಾದಲ್ಲಿ ಒಂದು.
೧೮ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಹೈದರ್ ಅಲಿ ಮತ್ತು ಅವನ ಮಗ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ಸೇನಾ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಾಲೋನಿಯಲ್ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ವಿರೋಧವಾಗಿದ್ದುದರಿಂದ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು. ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ರಾಕೆಟ್ ಆರ್ಟಿಲರಿಯನ್ನು ಸುದ್ದಿಸಿ ಮೈಸೂರು ಸೇನೆಯನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನದ ಮೂಲಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಂತವಾಗಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಹಗ್ಗವಾಯಿತು. 1799ರಲ್ಲಿ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಹತನಾದ ನಂತರ ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮುಗಿದಿತು.
ಮೈಸೂರಿನ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸೇರಿಕೆಯ ನಂತರ, ಪ್ರದೇಶ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತದ ವಶಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು ಮತ್ತು 1831ರಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ರಾಜ್ಯದ ಹಿಂದೆ ಸರಿಸಮಾನವಾದ ಕೆಲವು ವೊಮ್ಮೆಗಳು ಬಂದಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಿಗೆ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಲೋಕಶಿಕ್ಷಣ ಹಾಗೂ ಉದ್ಯಮ ಪ್ರಚಾರ ಮುಂತಾದುವನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮಾಡುವ ಮುಂದೆ ನಿಂತಿತು. ಮೈಸೂರು ಕೂಡ ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯ ಮುಂದೆ ನಿಂತಿದ್ದು, ಎಂ. ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯ ಮತ್ತು ಕೆ. ಹನುಮಂತಯ್ಯ ಮುಂತಾದ ನಾಯಕರು ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದ್ದರು.
1956ರಲ್ಲಿ, ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ನ್ಯೂನ್ಕಲ್ಮನ್ ಸೀಮಾವರ್ತಿತ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಹೊಸದಾಗಿ ಕನ್ನಡನಾಡು ಸೇರಿಕೊಂಡಿತು. ನಂತರ, ಕರ್ನಾಟಕ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಹೊರಟಿದೆ, ಅದರ ಐ.ಟಿ ಉದ್ಯಮಗಳು, ವ್ಯವಸಾಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಂಪತ್ತುಗಳು ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ನರಸಿಂಹರಾವ್ ಕೆ ನಾರಾಯಣ ಮೂರ್ತಿಯವರು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಉಂಟಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಸಂಸ್ಕ್ರತಿ

ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಒಂದು ರಾಜ್ಯವಾದ ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಿಂದ ಬೆಳೆದ ಹೃದಯಾಂತರಾಳದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಇರುವುದು. ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಸಮುದಾಯಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯಿಂದ ನಿರ್ಮಿತವಾದ ವೈವಿಧ್ಯಮಯವಾದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಮೃದ್ಧ ಸಂಗೀತ, ನೃತ್ಯ, ಕಲೆ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ಹಾಗೂ ಆಹಾರ ಸೇರಿದೆ.
ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣವೆಂದರೆ ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ನೃತ್ಯ ರೂಪಗಳು. ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ನೃತ್ಯ ಶೈಲಿಗಳಿವೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ಭರತನಾಟ್ಯಂ, ಕುಚಿಪೂಡಿ, ಕಥಕಲಿ ಮತ್ತು ಯಕ್ಷಗಾನ ಸೇರಿವೆ. ಈ ನೃತ್ಯ ರೂಪಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಸಂಗೀತದ ಜೊತೆಗೆ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗುತ್ತವೆ, ವೀಣೆ, ಬಾಸುರಿ, ಮೃದಂಗ ಮೊದಲಾದ ವಾದ್ಯಗಳಿಂದ ಸಂಗೀತ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಕರ್ನಾಟಕದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹ ಅಂಶ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯೇ. 9ನೇ ಶತಮಾನದ ಹೊರತಾಗಿ ಬರೆಯಲಾಗಿರುವ ಕೆಲವು ಕನ್ನಡ ಕವಿಗಳ ಹುಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಾಹಿತಿಗಳು ಹಾಗೂ ಲೇಖಕರು ಕೂಡ. ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯ, ನಾಟಕಗಳು ಹಾಗೂ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು ಹೊರತುಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.
ಕಲಾತ್ಮಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಗುರುತಿಯ ಭಾಗವೂ ಹೊಂದಿದೆ. ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಜನಪ್ರಿಯ ಜಾನಪದ ಕಲೆಗಳು ಇವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯ ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಚಿತ್ರಗಳು ಅಥವಾ ಮೈಸೂರು ಚಿತ್ರಕಲೆಯು ಹೆಸರಾಂತ ಒಂದು ಕಲೆಯಾಗಿದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಉಜ್ವಲ ಬಣ್ಣಗಳು ಹಾಗೂ ಜಟಿಲ ವಿವರಣೆಗಳು ಇವೆ. ರಾಜ್ಯದ ಹಳೆಯ ದೇವಾಲಯಗಳು ಹಾಗೂ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದಾದ ಜಟಿಲ ಕತೆಗಳನ್ನು ಕೆತ್ತಿಕೊಂಡ ಕಲಾಕಾರರ ಕೆಲಸಗಳು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ. ಆಹಾರವು ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯೂ ಆಗಿದೆ. ರೈತುಸಂಬಂಧಿತ ಹಾಗೂ ನಿರ್ಮಲಾಹಾರದ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ಮೀರಿದ ಪೋಷಕ ಆಹಾರವು ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಜಾತಿಯ ಜನರು ತಮ್ಮ ಸ್ಥಳೀಯ ರುಚಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಅನೇಕ ಜನಪ್ರಿಯ ಆಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಸಿ ಬೇಳೆ ಬಾತ್, ಮಸಾಲ ದೋಸೆ, ಮೈಸೂರ್ ಪಾಕ್ ಮುಂತಾದವು ಸೇರಿವೆ.
ಧರ್ಮ ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಒಂದು ಅಪಾರಂಗ ಆಗಿದೆ, ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ದೇವಾಲಯಗಳು, ಮಸೀದಿಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮದ ಕೆಲವು ಗುಡಿಸಲುಗಳಿವೆ. ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದ ಹಿಂದೂ ಪ್ರಮುಖತೆ ಹೊಂದಿದೆ, ಹಾಗೂ ಅದರ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಮಹತ್ವದ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಖ್ಯಾಪಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಮುಖ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಹಂಪೆಯ ವಿರೂಪಾಕ್ಷ ದೇವಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಮೈಸೂರಿನ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಸೇರಿವೆ.
ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕರ್ನಾಟಕದ ಜನರು ಪರಿಸರದವರಿಗೆ ವಿಶ್ವಾಸದ ಹೃದಯತೆಯೊಂದಿಗೆ ಸ್ವಾಗತ ನೀಡುವುದು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಹಬ್ಬಗಳು ರಾಜ್ಯದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಅಂಚೆಗೆ ಒಂದು ಅಂಶವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ, ವಿವಿಧ ಆಚರಣೆಗಳು ವರ್ಷವೆಲ್ಲಾ ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಹಬ್ಬಗಳು ದಸರಾ, ಯುಗಾದಿ ಮತ್ತು ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಇವೆ.
ಕೊನೆಗೆ, ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಸಮುದಾಯಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯ ಬಣ್ಣಗಳಿಗೆ ತೆರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಅದರ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ನೃತ್ಯ ಶೈಲಿಗಳು, ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಂಪರೆ, ಕಲೆ, ಅಡಿಗೆ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಅಭ್ಯಾಸಗಳು ಅದರ ರಂಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಖ್ಯಾಪಿಸುವ ವಿವಿಧತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಜನರು ಅದರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ವಿರೋಧಿಯಲ್ಲ, ಅವರು ವಿವಿಧ ಹಬ್ಬಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ಅದನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಹಾಗೂ ಹಲವಾರು ತಲೆಮಾರಿನ ಮೂಲಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಹಿನ್ನೆಲೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ.

ಹಳೆಗನ್ನಡ

ಹಳೆಗನ್ನಡ ಒಂದು ಪ್ರಾಚೀನ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ರೂಪವಾಗಿತ್ತು, ಇದು ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ 6ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ 12ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೆ ಮಾತನಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆಯೇ ಮುಖ್ಯವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಭಾಷೆಯ ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ವಿಕಾಸದಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿತು.
ಹಳೆಗನ್ನಡದಲ್ಲಿ 14 ಸ್ವರಗಳು ಮತ್ತು 34 ವ್ಯಂಜನಗಳಿರುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ಅದ್ವಿತೀಯ ಧ್ವನಿಗತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯುಳ್ಳ ಒಂದು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಾಗಿತ್ತು, ಇದು 6 ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಮಾತಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹಾಗೂ ಪ್ರಭಾವದ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿತು, ವಿವಿಧ ಶಬ್ದಾವಳಿ, ವ್ಯಾಕರಣ, ಮತ್ತು ವಾಕ್ಯ ರಚನೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅದರ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ತಂದಿತು. ಇದನ್ನು ಕದಂಬ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು, ಇದು ನಂತರ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಯಿಂದ ಬದಲಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.
ಹಳೆಗನ್ನಡದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತೃತವಾಗಿದೆ, ಕಾವ್ಯ, ಗದ್ಯ ಮತ್ತು ನಾಟಕಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಹಳೆಗನ್ನಡದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಕೃತಿಗಳು ಕದಂಬ ಮತ್ತು ಗಂಗರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬಂದಿದ್ದು, ನಾಲ್ಕನೆ ಮತ್ತು ಐದನೇ ಶತಮಾನದ ಕಾಲದಲ್ಲಿವೆ. ಈ ಶಾಸನಗಳು ಆ ಕಾಲದ ಕರ್ನಾಟಕದ ಜನರ ಸಾಮಾಜಿಕ, ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಮೌಲ್ಯಯುತ ಪರಿಶೀಲನೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.
ಹಳೆಗನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಹಿತ್ಯಕೃತಿಗಳು ವಚನಗಳು, ವೀರಶೈವ ಸಂತರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾಗಿದ್ದು ಕನ್ನಡ ಕವಿತೆಯ ಒಂದು ವಿಧವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ವಚನಗಳು ಅದ್ಭುತವಾದ ಸಾಧಾರಣತೆ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಜೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಫಲಿಸುತ್ತವೆ. ಇವು 10ನೇ ಮತ್ತು 12ನೇ ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ರಚಿತವಾದುವು ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ಜನರ ಮೇಲೆ ದೊಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಬೀರಿದ್ದು, ಅವರ ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದು.
ಭಕ್ತಿ ಚಳವಳಿ, 7ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿತು. ಈ ಚಳವಳಿಯು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಭಕ್ತಿಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ, ಜನರನ್ನು ದೇವರ ಜೊತೆ ನೇರ ಸಂವಾದದ ಮೂಲಕ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುವ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೇಳಿತು. ವೀರಶೈವ ಸಂತರು ಭಕ್ತಿ ಚಳವಳಿಯ ಮುಖ್ಯ ಹುಟ್ಟುಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಜನರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಿಗೆ ತಿಳಿಸಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕನ್ನಡವನ್ನು ಬಳಸಿದರು.
ಹಳೆಗನ್ನಡಕ್ಕೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಪರಿಣಾಮ ಇತ್ತೀಚಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿಯೂ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತಿದೆ. ಹೀಗೆ, ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ವಿಕಾಸದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವಾದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ನೃತ್ಯಕಲೆಗಳ ಅವಿರತ ಉನ್ನತಿಯಿಂದ ಹಳೆಗನ್ನಡವು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿತು. ಹೀಗೆ ಹಳೆಗನ್ನಡವು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಮತ್ತು ಮಂದಿರಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಕೆಲವು ಶ್ಲೋಕಗಳ ಮೂಲಕ ಕಲೆ ಮತ್ತು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಕ್ಕೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು.
ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಹಳೆಗನ್ನಡ ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಾಗೂ ಭಾಷಾ ವಿರಸ್ತೆಯ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗ. ಅದರ ಸಮೃದ್ಧ ಸಾಹಿತ್ಯ, ವಿಶಿಷ್ಟ ಧ್ವನಿಸೂಚಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ವಿಕಾಸದ ಮೇಲೆ ಅದರ ಪ್ರಭಾವ ಮಹತ್ವದ ವಿಷಯಗಳು. ಈ ಭಾಷೆ ಆ ಕಾಲದ ಕರ್ನಾಟಕದ ಜನರ ಸಾಮಾಜಿಕ, ರಾಜಕೀಯ ಹಾಗೂ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಜೀವನ ವಿಧಾನವನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಮೌಲ್ಯಯುತ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಹಳೆಗನ್ನಡದ ಪ್ರಭಾವವು ಈಗಲೂ ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಹಾಗೂ ರೀತಿನೀತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತದೆ.

ಹೊಸಗನ್ನಡ

ಹೊಸಗನ್ನಡ ಅಥವಾ ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡ ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡಲ್ಪಡುವ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಆಧುನಿಕ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ವಿಕಸಿತವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ, ತಮಿಳು, ತೆಲುಗು ಮತ್ತು ಮರಾಠಿ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿದೆ.
ಕನ್ನಡದ ಹಿಂದಿನಿಂದ ಗುರುತಿಸಲಾದ ಬರಹಗಳು 9ನೇ ಶತಮಾನದವುಗಳಿಗೆ ಹೊರತುಪಡಿಸಿದವು. ಕವಿತೆ, ನಾಟಕ, ಮತ್ತು ನಿಬಂಧಗಳ ವಿಧವಿಧದ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಪಂಪ, ರನ್ನ, ಮತ್ತು ಕುಮಾರವ್ಯಾಸ ಹೀಗೆ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಕವಿಗಳ ಕೃತಿಗಳು ಶತಮಾನಗಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹೊರಗೆ ಬಂದವು ಮತ್ತು ಇಂದು ಅಧ್ಯಯನ ಮತ್ತು ಮೆಚ್ಚುಗೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿವೆ. ಕಾಲಾಂತರದಲ್ಲಿ, ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಪದಪುಂಜವೂ ವ್ಯಾಕರಣವೂ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪದಸಂಖ್ಯೆಯ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಕರಣದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಕನ್ನಡದ ಆಧುನಿಕ ರೂಪವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಷೆಯ ಪ್ರಭಾವ ಕೂಡ ಭಾಷೆಯ ಆಧುನಿಕ ರೂಪವನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ, ಕೆಲವು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪದಗಳು ಕನ್ನಡ ಶಬ್ದಕೋಶದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.
ಆಧುನಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಹೊಸಗನ್ನಡ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಪ್ರಬಲವಾದ ರೂಪವಾಗಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ, ವ್ಯಾಪಾರ, ಹಾಗೂ ದೈನಂದಿನ ಸಂಚಾರದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ಶಬ್ದಾವಲಿ ಹಾಗೂ ವ್ಯಾಕರಣದ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ನಡೆದಿವೆ. ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಷೆಯ ಪರಿಣಾಮವೂ ಭಾಷೆಯ ಆಧುನಿಕ ರೂಪದ ರೂಪಾಂತರವನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ, ಅನೇಕ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪದಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡ ಶಬ್ದಾವಲಿಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹಾಗೂ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸುವ ವಿವಿಧ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಹೊಸಗನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಪ್ರಗತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಹೊಂದಿಕೊಂಡ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಸಾಲಿನ ಪ್ರಯೋಗ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. ಇದರಿಂದ, ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಎರಡರ ಮೊದಲಿಗೆ ಸೇರಿದ ಒಂದು ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿಕೊಂಡ ಹೈಬ್ರಿಡ್ ಭಾಷೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ, ಈ ಹೈಬ್ರಿಡ್ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಕ್ಯಾಂಗ್ಲಿಷ್ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಂಗ್ಲಿಷಾ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.
ಹೊಸಗನ್ನಡದ ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ ಅದರ ಧ್ವನಿಸಂವಹನಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಯಾವುದರಲ್ಲಿ 14 ಸ್ವರ ಮತ್ತು 34 ವ್ಯಂಜನ ಶಬ್ದಗಳಿವೆ. ಈ ಜಟಿಲ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಅನೇಕ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು, ವಿದೇಶೀಯ ಮಾತೃಭಾಷೆಯ ಜನರು ಕನ್ನಡವನ್ನು ಕಲಿಯುವಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಕಷ್ಟಪಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಈ ಕಷ್ಟಗಳುಗಳ ಬದಲು, ಹೊಸಗನ್ನಡ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಸಾವಿರಾರು ಜನರು ಆಡುವ ಪ್ರಮುಖ ಮತ್ತು ಚಟುವಟಿಕೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಅದರ ಹಿರಿಯ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಕ ವಿರಸವು, ಹಾಗೂ ಅದರ ಅನುಕೂಲತೆಗಳು ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣಗಳು, ಅದನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮತ್ತು ಅನ್ವೇಷಣೆಯ ವಿಷಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವುವು.
ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಹೊಸಗನ್ನಡ ಒಂದು ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ ಜೊತೆಗೆ ವಿವಿಧ ಪರಿಸರಗಳ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ, ಅಂದರೆ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಹೊಸಗನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕವಿತೆ, ನಾಟಕ ಮತ್ತು ನಿಬಂಧ ಹೀಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಾಹಿತ್ಯವಿದೆ. ಹಲವಾರು ಕನ್ನಡ ಕವಿಗಳ ಕೃತಿಗಳು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರದ ವಿಷಯವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಇಂದು ಅವು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳಲು ನೆರವಾಗುತ್ತವೆ. ಸಂಪ್ರದಾಯಸ್ಥ ಕನ್ನಡವು ಮೊದಲಿಗೆ ಹೊಸಗನ್ನಡವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಈಗ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಶಿಕ್ಷಣ, ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ದೈನಂದಿನ ಸಂಚಾರದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತ